Een miljard euro tegen stikstof, eentje voor het bouwen van woningen, geld voor het versneld uitvoeren van infraprojecten en voor emissieloos bouwen. En miljoenen extra voor duurzame renovatie. Prinsjesdag lijkt al met al best een zonnige dag te worden voor de bouwsector, aldus de website Cobouw.
Koning Willem-Alexander zei het al tijdens zijn Troonrede: “De bouw en woningmarkt krijgen een steun in de rug.” Nauwelijks een uur later lijkt de regering die belofte dubbel en dwars waar te maken. Zowel de minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren als de minister van Infrastructuur Cora van Nieuwenhuizen brengt goed nieuws. De bouw must go on, allebei halen ze geplande investeringen naar voren.
“Investeren in wonen en bouwen is en blijft topprioriteit”, benadrukt minister Ollongren. Haar pakket aan maatregelen noemt ze “stevig”. Deze komen bovendien boven op de investering van 2 miljard euro in woningbouw en de maatregelen om door te bouwen, die in mei bekend zijn gemaakt.
Om de woningbouwproductie op peil te krijgen en te houden, haalt de minister eerder aangekondigde middelen naar voren. Zo komt er komend jaar al 450 miljoen euro voor de woningbouwimpuls beschikbaar (van in totaal 2 miljard euro). Starters worden zoals verwacht vrijgesteld van overdrachtsbelasting. Die belasting gaat voor beleggers juist omhoog.
Meer rijksregie
Ollongren gaat zich verder actief bemoeien met 14 grote woningbouwlocaties. Dat kondigde ze vorige week ook aan toen ze de Nationale Omgevingsvisie lanceerde. Vooral de besluitvorming wil ze daar versnellen. Met gemeenten en provincies wil ze duidelijkere afspraken maken over het aantal te bouwen woningen. Voor zogeheten flexpools komt 20 miljoen euro extra beschikbaar.
De D66-minister wil ook actiever grondbeleid voeren. Ze schrijft dat de eerste stappen worden gezet om een Rijksontwikkelbedrijf op te richten. Voor het transformeren van winkels en woningen tot kantoren komt er 20 miljoen extra euro beschikbaar. Zoals vanochtend al werd aangekondigd gaan corporaties snel 150.000 woningen bouwen. Voor het verduurzamen van de gebouwde omgeving komt er extra 75 miljoen euro beschikbaar.
Duidelijke afspraken
Minister Ollongren: “De bouw moet door blijven bouwen. Ook als het economisch minder goed gaat. Er zijn nog steeds veel meer betaalbare woningen nodig en starters moeten meer kansen krijgen op de woningmarkt. Daarom blijf ik investeren in het op gang houden van de bouw en maak ik duidelijke afspraken met gemeenten en provincies over het maken van woningbouwplannen. Met daarin speciale aandacht voor de starter en kwetsbare groepen.”
Om de problemen met stikstof het hoofd te bieden trekt de regering 1 miljard euro uit tot 2030. Dat geld is bedoeld voor bronmaatregelen om een drempelwaarde of partiële vrijstelling voor de bouw in te kunnen voeren als onderdeel van de stikstofaanpak.
Doorbouwgarantie
Met gemeenten, provincies en private partijen wil de minister de plancapaciteit fiks opschroeven. Tot 2030 zijn er volgens haar 845.000 nieuwe woningen nodig. Opvallender is misschien wel de mogelijke komst van een doorbouwgarantie. Taco van Hoek, directeur van het Economisch Instituut voor de Bouw, dringt daar al langer op aan. Minister Ollongren lijkt er voorstander van: “Een belangrijke les uit de vorige crisis is dat de bouw niet stil mag vallen. In tijden van onzekerheid, zijn mensen vaak minder bereid om een nieuwe woning te kopen. Daardoor kan de woningbouwproductie terugvallen en loopt het woningtekort verder op. Daarom heeft de minister samen met de sector een doorbouwgarantie voor nieuwbouwwoningen verkend. Deze wordt nu verder uitgewerkt zodat deze klaarligt op het moment dat de economie verslechtert en dit een noodzakelijke maatregel zou zijn.”
Extraatje voor duurzame renovatie
Woningeigenaren die hun woning willen verduurzamen krijgen ook een extra zetje. Tussen 2021 en 2023 komt er elk jaar 15 miljoen euro extra aan subsidie voor hen beschikbaar. Ook komt er 30 miljoen euro extra vrij voor bedrijven en kennisinstellingen die samenwerken aan innovatieve projecten voor een CO2-vrije gebouwde omgeving in 2050. De maatregel kan worden gezien als reactie op het PBL-rapport dat onlangs voor flink wat discussie zorgde. Daarin stond dat het verduurzamen van huizen niet altijd rendabel is voor huizenbezitters. Ook minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen heeft niet stilgezeten. De komende jaren trekt zij versneld 1,9 miljard euro uit voor het onderhoud en vervangen van wegen, spoor, vaarwegen en dijken, samen met staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Eerder was al duidelijk dat de minister miljarden tekortkomt om al haar wensen te realiseren.
Emissievrij bouwen
Minister Van Nieuwenhuizen en Van Veldhoven willen de bouw niet alleen helpen met extra werk, maar ook ondersteunen bij het bouwen zonder uitstoot van stikstof en broeikasgassen. Rijkswaterstaat en ProRail besteden dit jaar vijf miljoen euro om werk aan de A16 en de aanleg van een busbaan tussen Hilversum en Huizen uit te voeren met hijskranen, graafmachines en walsen die volledig zonder uitstoot hun werk doen. Bouwers kunnen daarnaast in 2021 subsidie aanvragen om ervaring op te doen met schone machines. Voor het veiliger maken van rotondes, stoepen en kruisingen komt er extra geld. Het gaat om 100 miljoen euro.
CO2-heffing
Om wateroverlast voor te zijn, stelt minister Van Nieuwenhuizen 200 miljoen beschikbaar voor cofinanciering. De uitvoering van het Klimaatakkoord gaat ondanks corona gewoon door, benadrukt minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. Hij trekt onder meer geld uit voor CO2-reducerende technieken. Komend jaar wordt de CO2-heffing voor bedrijven in de industrie ingevoerd.
Voor duurzame innovaties in de industrie stelt het kabinet komend jaar 60 miljoen euro beschikbaar. Dit wordt onder andere geïnvesteerd in pilotprojecten om nieuwe CO2-reducerende technologieën te testen of versneld in te zetten, de opschaling van duurzame waterstof te stimuleren en het testen van methodes voor het opslaan, hergebruiken of transporteren van CO2 (CCUS).
Bron: Cobouw